آیا معنای حقیقی زیارت گرفتن شبکه های ضریح است؟
معنای حقیقی زیارت قبل از زیارت ، وظایفی داریم : که اصلی ترین آن معرفت است. روایاتی از وجود مبارک امام باقر، امام صادق، موسی بن جعفر و امام...
معنای حقیقی زیارت
قبل از زیارت ، وظایفی داریم : که اصلی ترین آن معرفت است.
روایاتی از وجود مبارک امام باقر، امام صادق، موسی بن جعفر و امام رضا علیه السلام نقل شده است که در آن ها ،معنای حقیقی زیارت را بیان فرموده اند. پس از بررسی، به این نتیجه رسیدم که زیارت ، یعنی هماهنگ شدن با امامی که انسان را در حدّ زبان و قلب و باطن، زیارت میکند.
پافشاری این روایت ها بر این نکته است که فقط با زبانمان زیارت نکنیم ؛ بلکه با قلب و نفس انسانی خودمان هم زیارت کنیم . بعد از این روایات، در عبارات بسیار مهم و نورانی زیارتِ باعظمت ((وارث)) دقت کردم و دیدم که بخشی از متن زیارت شریف ((وارث))، همان واقعیت هایی است که درباره زیارت ازاین چهارامام بزرگوا رعلیه السلام نقل شده است.
بنا به راهنمایی ائمه طاهرین علیه السلام زائر در حرم مطهر اباعبدالله الحسین علیهدالسلام خطاب به سیدالشهداء معصوم علیه السلام میگوید.
دل من تسلیم مقام با عظمت امامت شماست. من شما را در قلبم به عنوان یک معلم آسمانی، یک حکیم الهی و یک راهنمای واجب الاطاعۀ قبول دارم. سپس این طور ادامه می دهد:
(( وَاَمرِی لِاَمرِکُم مُتَّبِع)):
به این معنا که تمام زندگی من، از جنبه اقتصادی و اجتماعی و خانوادگی و .. تابع زندگی شماست؛ یعنی اگر دنبال لقمه نانی هستم ، دنبال لقمه حلالم و در زندگی خانوادگی هم رفتارم مانند رفتار شماست.
اهل ظلم نیستم وبا مردم ، همان اخلاق شما را دارم.
عبارت دیگر این است :
«وَ بإِیَابکُمْ مُوقِنٌ وَ بشَرَائِعِ دینِی وَ خَوَاتِیمِ عَمَلِی»،
با این مفهوم که به دستورات دین و نتایج اعمالم، یقین دارم. من اهل تکیه کردن به خواسته های نا مشروع خودم و دیگران نیستم وبه توفیق خدا خودم را در موقعیتی قرار داده ام که یک شیعه پذیرفته شده باشم.
معنای زیارت ، این است . اما اگر خدای ناکرده به زن وبچه و مردم ظلم کرده باشیم، مال مردم خورباشیم، زبانمان در گفتار آزاد و بی قید باشد یا اهل دروغ و تهمت و غیبت وتحقیرو ریختن آبروی دیگران باشیم و با این حال بیاییم گوشه ای از حرم بنشینیم و چهار صفحه مفاتیح بخوانیم و برگردیم ، بعد هم همانی باشیم که قبل از زیارت بودیم: این زیارت نیست.
خرافات زیارت
سوال: آیا به زیارت هایی که ما اکنون به این شکل انجام می دهیم و مثلاً حتماً باید به ضریح مطهر بچسبیم ، در روایات توصیه شده است ؟ اگر توصیه نشده است ، چرا این حرکت ها را انجام میدهیم؟
جواب :درآداب زیارت، آداب ظاهری و آداب باطنی مطرح شده است.
اصلاً بعضی از کارهایی که مردم ما درزیارت انجام می دهند، از طرفِ معصومان علیه السلام سفارش نشده است!
آداب زیارت همین هاست که اذن دخول بخوانیم، با طهارت و غسل وارد بشویم، سررا پایین بیندازیم، زیارت نامه های وارد شده را بخوانیم، مؤدب بایستیم و ..
آویزان شدن به ضریح و عبور کردن از روی مردم و له کردن دیگران، در آداب زیارت نیست !حتی در زمان معصومان علیه السلام هم نمونه ای نداشته ایم که کسی درب خانه این بزرگواران علیه السلام نخ بسته باشد. دخیل بستن یک معنای عرفانی دارد. معنایش این نخ و پارچه بستن های ظاهری یا نمونه های دیگر نیست. دخیلم یا امام رضا ، یعنی امام رضا ! من غلام شما هستم و جای دیگری نمی روم. این معنای واقعی دخیل است .
عزیزان خیلی مواظب باشیم. ما به درگاه ملکوتی این معصومان علیه السلام آمده ایم. این زیارت است.
در زیارت ،الزاماً نباید دست ما به ضریح مطهر برسد. خیلی از ما فکر می کنیم که اگر دستمان به ضریح نرسد، زیارت نکرده ایم! دیده اید که بعضی ها با هزار زحمت، خودشان و دیگران را در فشار قرار می دهند و بعد که دستشان را به ضریح می رسانند، می گویند: (( حالا دیگر زیارتم قبول شد))
برای مثال :
ما چه امام رضایی را می شناسیم؟ امام رضای داخل ضریح با امام رضای حاضر در رواق ها یا صحن جامع فرقی دارند؟ باید چه کنیم؟ اگر نزدیک شدن به ضریح،بدون ایجاد مزاحمت برای دیگران امکان نداشت، از راه دورزیارت کنیم. در ایامی که حرم مطهر شلوغ است ، حتی اگر نزدیک ضریح هم نشدیم، عیبی ندارد. در این مواقع ، با فاصله از ضریح مطهر، یک زیارت نامه بخوانیم.
من خاک پای همه زائران امام رضا هستم علیه السلام هستم؛ اما فراوان دیده ام که خیلی از ما به زیارت می آییم، ولی زیارت نامه نمی خوانیم ! اگر سواد خواندن زیارت نامه هم نداریم، بگوییم یک نفر برایمان بخواند.
توصیه مرحوم پهلوانی به زائران
خدا رحمت کند یکی ازبزرگان علمای ما به نام شیخ علی آقای پهلوانی رحمۀ الله را که خیلی معرفت داشت. از شارگردان خوب حضرت امام خمینی رحمۀ الله و علامه طباطبائی رحمۀ الله بود.
خدا به من توفیق داده بود و هر چند اَزچند گاهی به دیدن ایشان می رفتم و می گفتم؛ ((آقا ! وقتی من می آیم، راهم بدهید.همین؛ قول می دهم حرف گوش بدهم!)) یک وقتی خداوند توفیق داد و می خواستم به حج بیت الحرام بروم . خب باید می رفتم واز ایشان هم خداحافظی می کردم. حق استادی به گردنم داشتند و درضمن شاید یک چیزی ( نکته ای معرفتی) هم گفتند. ما رفتیم دیدن ایشان و نشستیم. دیگر چشمانشان نمی دید. گفتم :(( آقا ما داریم می رویم حج بیت الحرام. از خدا چه بخواهیم ؟ چه کار کنیم؟)) این سوال همه جوان هاست که : (( چه کار کنیم تا زائر باشیم ؟ چه کار کنیم که آقا دستمان را بگیرند؟ ما که می دانیم آقا می بینند و می توانند؛ پس چرا وقتی برمی گردیم اتفاقی نمی افتد؟))
من دنبال این بودم که ببینم کلید این معما چیست و ایشان چه می گویند. خدا به زبانشان آورد و حرفی زدند که ما تکانی خوردیم . مفهوم حرف هایشان این بود (( مثلاً یکی درب خانه ما را میزند و می گوید: فقیرم.
با گدائی که درب خانه می آید ، چند نوع برخود میشود: اگر ازاین گداهای مزاحم باشد که هر روز می آید ، می گوییم بگذار اینقدر زنگ بزند تا خسته شود و زیر پایش علف سبز شود یا ممکن است به فرزندمان مبلغی بدهیم که به او بدهد تا برود. شاید هم خودمان بلند شویم و برویم پولی به او بدهیم ، او هم بگیرد و کمی دعا کند و برود. به هر حال، بیش از این کاری نمی کنیم؛ یا جوابش را می دهیم یا نمی دهیم . اگر هم جوابش را می دهیم، یا خودمان می رویم دم در یا به یکی از اهل خانه می گوییم که چیزی به او بدهید تا برود. این برخود با گداست.
اما اگر تصورکنید یک وقت من در اتاق باشم و خانمم خبر بدهند که مثلاً: شیخ علی آقا،الان شیخ مرتضی آمده اند و می خواهند شما را ببینند، حالامن می توانم بگویم بگذار بنشیند تا زیر پایش علف سبز بشود؟ آیا من می توانم به بچه ها بگویم که پولی بدهند تا برود؟ او که برای پولی نیامده است ! او که برای دیدن خانوادۀ من نیامده است! او زائر است و آمده است مرا ببیند و زیارت کند؛ پس من هم در هر حالی که هستم ، باید بلند شوم و چند دقیقه کنارش بنشینم و حرفش را گوش بدهم تا برود. میوه هم اگر جلویش نگذاریم، مشکلی نیست.اگر کسی را هم به عنوان نائب نفرستم، طوری نیست. گرچه ادب همین است؛ اما ناخواسته اش این است که مرا ببیند و به معنای واقعی زائرباشد.))
اگر چه من وشما هرچه داریم،{ به اذن خداوند} از اهل بیت علیه السلام است ؛ اما الان که آمده ایم اینجا ، زائریم. برای گدایی ، آمده ایم ؛ بلکه آمده ایم ائمه معصوم علیه السلام را ببینیم . قفط برای این نیامده ایم که چیزی به ما بدهند. وقتی آمده ایم درب خانه شان، تنها جوابمان چیست؟ جواب ما خود ایشان است، نه کمتر از این ! به کمتراز خود ائمه علیه السلام قانع نشوید. در زیارت شریف جامعه کبیره می گوییم:
زائراًلکم
زائرشما هستم.
یعنی آمده ام خودتان را ببینم. حالا وقتی تو نشستی و او هم کنارت نشست،بعد هم که رفتی، اگر گرفتاری داشته باشی، آیا به مشکل تو توجه نمی کند؟ خدا او را می خواهد. اگر یک لحظه کنار ما نشسته است، انگار خدا پیش ماست.
امام معصوم علیه السلام فقط برای براوردن حاجات دینوی نیامده اند؛ ائمه اطهار علیه السلام برای هدایت ما آمده اند.
دعا و درخواست ، از آداب حین زیارت است. نیاز مادی بد نیست؛اما اگرمی خواهیم بهتر متوجه شویم { که چه چیزهایی بخواهیم } دعای شریف (( عالیۀ المضامین )) ، زیباترین درخواست ها را به ما نشان می دهد. زیباترین حاجت ها را برای خودمان، دوستان، همسایگان و امواتمان بخواهیم.
دیگر نوشته‌ها
