پویش امید، آزادی زندانیان جرایم غیرعمد
در جوامع امروزی، افرادی به دلیل ارتکاب جرایم غیرعمد مانند تصادفات رانندگی یا بدهیهای مالی ناخواسته، بدون قصد مجرمانه، به زندان میافتند. این افراد نهتنها خود با مشکلاتی مواجه میشوند،...
در جوامع امروزی، افرادی به دلیل ارتکاب جرایم غیرعمد مانند تصادفات رانندگی یا بدهیهای مالی ناخواسته، بدون قصد مجرمانه، به زندان میافتند. این افراد نهتنها خود با مشکلاتی مواجه میشوند، بلکه خانوادههایشان نیز از نبود سرپرست و مشکلات اقتصادی و اجتماعی رنج میبرند. در این راستا، پویشهای مردمی با الهام از آموزههای دینی و اخلاقی برای آزادی این زندانیان شکل گرفته است. یکی از این پویشها، «پویش رهایی با جهاد» است که با هدف جمعآوری کمکهای مردمی برای آزادی زندانیان جرایم غیرعمد فعالیت میکند.
زندانیان جرائم غیر عمدی (یا جرائم غیرعمد) به افرادی گفته میشود که به دلیل ارتکاب جرائمی که ناشی از قصد و نیت مجرمانه نبوده است، در زندان به سر میبرند. این افراد معمولاً به دلیل کوتاهی، بیاحتیاطی یا بیمبالاتی مرتکب جرمی شدهاند که پیامد آن منجر به زیان مالی یا آسیب به دیگران شده است.
برخی از رایجترین موارد جرائم غیر عمدی شامل موارد زیر است:
1. تصادفات رانندگی منجر به جرح یا فوت که ناشی از بیاحتیاطی راننده بوده است.
2. چکهای برگشتی یا عدم پرداخت بدهیهای مالی که توانایی مالی یا پیشبینی نادرست عامل اصلی آن بوده است.
3. حوادث کارگاهی که ناشی از رعایت نکردن استانداردهای ایمنی بوده ولی با نیت قبلی صورت نگرفته است.
4. جرائم مربوط به مهریه و نفقه که به دلیل ناتوانی در پرداخت صورت میگیرد.
این افراد از آنجایی که نیت مجرمانه نداشتهاند، اغلب مستحق کمکهای حمایتی مانند تسهیلات قانونی، بخشودگی، یا کمکهای خیریهای برای پرداخت بدهیها و جبران خسارت هستند.
اهمیت آزادی زندانیان جرایم غیرعمد در اسلام
دین اسلام همواره بر کمک به نیازمندان و دستگیری از گرفتاران تأکید داشته است. در قرآن کریم و احادیث نبوی، آیاتی و روایاتی وجود دارد که مسلمانان را به یاری رساندن به دیگران ترغیب میکند. بهعنوان مثال، در سوره بقره، آیه 177، خداوند میفرماید:
«لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَـٰكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَىٰ حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ..»
در این آیه، خداوند نیکوکاری را به ایمان و کمک به نیازمندان و آزادسازی بردگان مرتبط میداند. همچنین، در حدیثی از پیامبر اکرم (صلوات الله علیه) نقل شده است:
«مَن فَرَّجَ عَن مُؤمِنٍ كُربَةً مِن كُرَبِ الدُّنيا، فَرَّجَ اللَّهُ عَنهُ كُربَةً مِن كُرَبِ يَومِ القِيامَةِ.»
این حدیث بر اهمیت کمک به مؤمنان در رفع گرفتاریهای دنیوی تأکید دارد.
نقش پویشهای مردمی در آزادی زندانیان جرایم غیرعمد
پویشهای مردمی با بهرهگیری از آموزههای دینی و اخلاقی، نقش مهمی در آزادی زندانیان جرایم غیرعمد ایفا میکنند. این پویشها با جمعآوری کمکهای مالی از خیرین و نیکوکاران، زمینه آزادی افرادی را که بهدلیل ناتوانی در پرداخت دیون خود در زندان بهسر میبرند، فراهم میکنند. بهعنوان مثال، ستاد مردمی رسیدگی به امور دیه و کمک به زندانیان نیازمند (ستاد دیه) در ایران با برگزاری جشنهای گلریزان و پویشهای مختلف، توانسته است تعداد زیادی از این زندانیان را آزاد کند.
برای کمک به آزادی زندانیان جرایم غیر عمد (مانند جرایم مالی، مهریه، تصادفات و ...) میتوان اقدامات مختلفی انجام داد. این کمکها میتواند شامل موارد زیر باشد:
۱. کمکهای مالی مستقیم
جمعآوری کمکهای مالی از خیرین برای پرداخت بدهی یا جریمه زندانیان.
واریز کمکهای نقدی به حسابهای مشخصشده توسط نهادهای معتبر مانند ستاد دیه.
۲. فعالیتهای جهادی و خیریه
تشکیل گروههای جهادی برای شناسایی زندانیان نیازمند و بررسی وضعیت آنان.
برگزاری برنامههای خیریه مانند بازارچهها، جشنها یا رویدادهای عمومی برای جمعآوری کمک.
۳. چانهزنی و مذاکره
مذاکره با طلبکاران یا شاکیان برای کاهش مبلغ بدهی یا دریافت بخشش.
استفاده از ظرفیتهای داوری و میانجیگری برای رفع مشکلات حقوقی.
۴. کمکهای حقوقی و مشاوره
ارائه خدمات مشاوره حقوقی رایگان برای زندانیان و خانوادههای آنها.
کمک به تنظیم درخواستهای قانونی برای تقسیط بدهی یا استفاده از تسهیلات خاص قانونی.
۵. استفاده از تسهیلات قانونی
بهرهگیری از قوانین و مقررات مانند تقسیط بدهی، پرداخت جرایم از طریق بیمهها یا کمکهای دولتی.
۶. آگاهسازی و تبلیغات
اطلاعرسانی در جامعه و تشویق خیرین برای مشارکت در آزادسازی زندانیان.
استفاده از شبکههای اجتماعی برای جمعآوری کمکهای مالی.
۷. کمک از نهادهای رسمی
همکاری با نهادهایی مانند ستاد دیه، سازمان زندانها و انجمنهای حمایت از زندانیان.
مشارکت با بانکها برای دریافت وامهای قرضالحسنه برای زندانیان.
۸. حمایت از خانواده زندانیان
کمک به خانواده زندانیان برای کاهش فشارهای اقتصادی و روانی.
ارائه بستههای حمایتی مانند کمکهای معیشتی، آموزشی یا شغلی.
نقش خیریهها در آزادی زندانیان جرایم غیرعمد:
مشارکت خیریه حضرت خدیجه سلام الله علیهای تهران در ((پویش امید))
خیریه حضرت خدیجه سلام الله علیهای تهران نیز با الهام از آموزههای دینی و با تکیه بر حمایت خیرین، در صدد است تا با راه اندازی پویش امید در آزادی زندانیان جرایم غیرعمد نقشآفرینی کند. این خیریه با برنامهریزی و جمعآوری کمکهای مردمی، تلاش میکند تا با یاری خداوند و همت نیکوکاران، گرهای از مشکلات این زندانیان و خانوادههایشان بگشاید.
درپایان
آزادی زندانیان جرایم غیرعمد، عملی انساندوستانه و مطابق با آموزههای دینی است که میتواند به بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی خانوادههای آنان کمک کند. پویشهای مردمی با بهرهگیری از ظرفیتهای مردمی و دینی، نقش مهمی در این زمینه ایفا میکنند. ترویج این فرهنگ نیکوکارانه میتواند به کاهش مشکلات اجتماعی و تقویت همبستگی در جامعه منجر شود.
منابع
1. قرآن کریم، سوره بقره، آیه 177.
2. حدیث نبوی: «مَن فَرَّجَ
دیگر نوشتهها